osobniki cechuje nadmierna rozrodczość, co oznacza, że zwykle mają one więcej potomstwa niż jest w stanie przeżyć w środowisku o ograniczonych zasobach. Dorosłość osiągają nieliczne osobniki i to one przekazują swoje geny kolejnym pokoleniom; pomiędzy osobnikami jednego gatunku występuje zmienność. Szczególnie istotna dla ewolucji jest zmienność genetyczna, która sprawia, że osobniki są w różny sposób przystosowane do środowiska. Zmienność genetyczna umożliwia przetrwanie gatunkowi w zmieniających się warunkach środowiska; osobniki konkurują ze sobą o ograniczone zasoby środowiska, takie jak pożywienie, schronienie czy partnera do rozrodu. Taką konkurencję Darwin określił, jako walkę o byt. Wygrywają ją osobniki najlepiej przystosowane do warunków środowiska, czyli najsilniejsze, najbardziej odporne na choroby i najskuteczniej zdobywające pożywienie